Novembar 2024.
U okviru programa Regionalna inicijativa za borbu protiv dezinformacija „Centar za borbu protiv dezinformacija Zapadnog Balkana: Razotkrivanje zlonamernih uticaja kroz proveru činjenica i analitičko novinarstvo“, predstavljamo vam novu analizu lažnih vesti i dezinformacionih narativa.
Treći svetski rat postaje „nova normalnost“: Odbrana zapadne hegemonije – do sudnjeg dana
Pitanje budućnosti međunarodnog poretka i konstelacije međunarodnih odnosa je nešto što privlači pažnju ne samo akademske zajednice i najviših državnih zvaničnika, već i medija i šire javnosti. Proteklih nekoliko godina, a posebno nakon ruske agresije na Ukrajinu, pojam „multipolarnog sveta“ je izuzetno zastupljen i u domaćoj srpskoj javnosti.
Neretko se kroz vodeće pro-vladine, ali prvenstveno pro-ruske medije, vode rasprave o opadanju zapadne premoći i(li) hegemonije i potencijalnom usponu multipolarnog sveta u kome će i Rusija i Kina, kao i drugi akteri, biti važni polovi moći. Dok je transformacija međunarodnih odnosa i krnjenje postulata i stubova na kojima su isti bili zasnovani u proteklih skoro tri decenije neosporna činjenica, neretko se kroz pomenute medije promovišu i specifični anti-zapadni narativi koji naglašavaju eskalatornu ulogu tzv. kolektivnog Zapada – pojma koji je takođe popularizovan u proteklim godinama – u naporima da spreče izrastanje multipolarnog sveta.
U datom kontekstu, prilično je sugestivan tekst koji je objavio domaći servis ruskog državnog Sputnika pod naslovom „Treći svetski rat postaje „nova normalnost“: Odbrana zapadne hegemonije – do sudnjeg dana.“ Centralna tvrdnja teksta je u tome da je „nesposobnost kolektivnog Zapada da prihvati novi, multipolarni svet dovela do situacije u kojoj su pripreme za treći svetski rat postale nova normalnost.“
Sputnik Srbija polazi od selektivno izabranih i tumačenih primera skandinavskih zemalja koje su podelile regularna uputstva građanima u slučaju rata i drugih potencijalnih pretnji, vesti o navodno većoj potražnji za tzv. bunkerima sudnjeg dana u Sjedinjenim Američkim Državama, ili standardnih vojnih izveštaja u Nemačkoj, koji po prvi put sada spominju eksplicitno rusku ratnu pretnju, sve kao argumenata u svojoj tvrdnji da se stanovništvo na tzv. kolektivnom Zapadu priprema za (treći svetski) rat i da to postaje navodno „nova normalnost.“ Ističe se kako je ova situacija rezultat „prelazne faze između dosadašnjih međunarodnih odnosa i onih koji tek dolaze…iz unipolarnog u multipolarni svet.“
Sagovornici Sputnik Srbija navode da su se umesto sveta sa apsolutnom zapadnom dominacijom, predvođenim Sjedinjenim Državama, pojavile „ozbiljne svetske sile koje predstavljaju ozbiljan izazov kolektivnom Zapadu i pretenduju na jedan drugačiji svet.“ Nastavlja se konstatacijama kako je „ključni problem (što su se) promenili odnosi moći,“ te da promene vode sukobima, budući da „Zapad neće da prepusti hegemoniju.“ Sputnik Srbija naglašava u ovom tekstu navodne buduće opasnosti od regionalnih, pa i svetskog, sukoba koji bi tzv. kolektivni Zapad mogao da „potpali“ kako bi „ostao hegemon.“
Zaključuje se u tekstu Sputnika da ove aktivnosti „zapadnih centara moći“ nemaju samo reperkusije na međunarodnom planu, već da imaju i svoju unutrašnju funkciju, koja se ogleda u stvaranju „ratne psihoze, ne bi li se sadašnje elite, pretežno liberalne elite u zapadnoj Evropi, održale na vlasti.“
Kroz dati tekst na portalu Sputnik Srbija provejavaju već dugo promovisani anti-zapadni narativi o manipulacijama liberalnih zapadnih elita i agresivnoj politici SAD i EU na međunarodnom planu u cilju sprečavanja stvaranja „ravnopravnog međunarodnog poretka,“ zanemarujući pri tome aktivnosti drugih aktera i destabilizatorsku ulogu koju oni imaju u različitim regionima širom sveta, te ilustrativno odgovornost ruske strane za nametanje agresorskog rata na evropskom kontinentu.
Autor: Igor Mirosavljević
