Фото: Dušan Cvetanović Pixabay
Овој напис е првобитно објавен од Вистиномер.мк (Северна Македонија), во рамки на проектот „Центар против дезинформации на Западен Балкан: разоткривање на штетните влијанија преку набљудувачко новинарство.“
Нападот на суверена територија и држава, со демократски избрана власт на избори, претставуваше основа за тоа ЕУ и НАТО земјите да ја поддржат Украина во нејзиното право на самоодбрана. Европа не се плаши од мир со Русија, туку штити принципи на меѓународното право. Иако Русија се обидува да ја портретира својата агресија како „одговор од заканите на НАТО проширувањето“, нордиските земји јасно видоа дека проблемот е во тоа – дали Украина и НАТО ќе прифатат употреба на насилство, сила за промена на границите и владите. За НАТО, Украина и Европа постигнување долготраен мир, значи да се поддржи Украина во нејзиното одржување на сопствената независност и да се спречи Русија во понатамошни походи
Рецензираме објава на социјалната мрежа Фејсбук во која се споделува текст и пишува:
Доаѓа Библиско време. Што сееле нацифашисти во ЕУ со СС НАТО, тоа и ќе жнеат.
Текстот, пак, носи наслов „Ноќна мора на елитите: Зошто Европа толку се плаши од мирот со Русија?“.
Но, наспроти изнесеното, тезата дека „ЕУ е во војна со Русија“ е неточна. ЕУ не е таа којашто ја почна воената инвазија во Украина, тоа го направи Русија и тоа неиспровоцирано. Нападот на суверена територија и држава, со демократски избрана власт на избори, претставуваше основа за тоа ЕУ и НАТО земјите да ја поддржат Украина во нејзиното право на самоодбрана. Европа не се плаши од мир со Русија, туку штити принципи на меѓународното право. Во текстот се тврди дека „дел од Европа јавно заговара ескалација наместо деескалација во односот со Москва“ и дека „Литванија, Летонија, Естонија, Полска, Финска, Шведска, Молдавија и Романија кои се блиску до границата со Русија усвоиле агресивно држење кон Русија зашто знаат дека се слаби“. Се додава дека кога Русија би остварила добри односи со клучни западни фактори, тоа би „довело до политички промени во овие држави кои би биле економски заборавени“ и затоа „нивната стратегија не вклучува повлекување туку продолжување на судирот“.
Наспроти невистините изнесени во овој текст, ниту Литванија, ниту Летонија, Естонија, Полска, Финска, Шведска, Молдавија и Романија не се учесници во војната што се одвива во Украина поради тоа што Русија ја нападна.
Европските држави се на ставот дека заканата за територијалниот интегритет, суверенитет и независност на Украина е причина да се продолжат санкциите до 15 септември 2025 година и дека се работи за неоправдана и неиспровоцирана воена агресија против Украина. Земјите што територијално се блиску до Русија имаат различен пристап – освен тоа што се на прагот на Русија (територијално блиску) и во ризик од нуклеарна и конвенционална ескалација (тие се во ризик да бидат нападнати) Шведска, Финска и Полска ги искористија руските закани за да ја зајакнат својата поддршка кон Украина наместо да ја условуваат.
Руската инвазија врз Украина беше причина Шведска и Финска да излезат од децениското непридружување и да аплицираат за членство во НАТО во мај 2022 година. Иако Русија се обидува да ја портретира својата агресија како „одговор од заканите на НАТО проширувањето“, нордичките земји јасно видоа дека проблемот е во тоа – дали Украина и НАТО ќе прифатат употреба на насилство, сила за промена на границите и владите.
Кога Русија се обидуваше да превенира поранешно-неутралните земји да се приклучат на НАТО, со закани дека ќе ја прошири војната и ќе однесе дополнително нуклеарно оружје во Балтичкиот регион, Шведска и Финска го пресметаа ризикот од придружување кон НАТО како помал отколку тоа Русија да ја постигне својата цел преку агресија. Руските закани само послужија да ја зајакнат нивната врска со НАТО, мотивирајќи ги да се приклучат кон Алијансата. Шведска и Финска ги сфатија сериозно заканите од Русија.
За НАТО, Украина и Европа да се постигне долготраен мир, значи да се поддржи Украина во нејзиното одржување на сопствената независност и да се спречи Русија во понатамошни походи. Како што рече претседателот на Полска Андржеј Дуда, на 21 јануари годинава – „ова е како враќање на империјализмот, рускиот империјализам и не го сакаме тоа“.
Ние веруваме дека ако Русија ја добие војната против Украина тоа ќе води до понатамошни напади. Многу е едноставно. Ако Русија има внатрешно уверување дека е победник во овој конфликт, не мора да ја заземе цела Украина. Не е важно колку голема таа победа би била. Ако имаат внатрешно уверување дека се победници, пак ќе нападнат. Секогаш кажувам дека работата не е да се победи Русија туку да се направи невозможно Русија да победи, да се спречи да победи. Вториот елемент е меѓународното право чија премиса е гаранцијата за мир. Ова е за создавањето на слободниот свет, рече претседателот на Полска.
Впрочем, Данска, Естонија, Финска, Исланд, Латвија, Литванија, Норвешка Шведска, стојат како силен унифициран блок за да ја засилат Украина и поради јавната поддршка на анкетите што ја добиваат овие земји од своите граѓани на тој пат. Споделената историја на конфликти со Русија, ја засилуваат позицијата на овие држави против агресија, што прави нивните интереси да се на иста линија со тие на Украина. Овие држави имаат потпишано билатерални договори со Украина, некои од нив вклучувајќи и специфичен процент од бруто домашниот производ за помош кон Украина, додека ги поддржуваат интеграциите во ЕУ и НАТО. Тие стојат до Украина затоа што исходот од војната во Украина ќе има долгорочни ефекти врз Европа и трансатлантската безбедност, но се залагаат за мир во кој на Украина ќе ѝ бидат дадени силни безбедносни гаранции.
Наспроти изнесеното во објавата што ја рецензираме, ЕУ и НАТО не се претставувани од „нацифашисти“ во владите на државите што се споменуваат а кои имаат територијална блискост до Русија. ЕУ и НАТО се против нацизмот и фашизмот и „Вистиномер“ веќе има пишувано на оваа тема.
Поради сите горенаведени факти објавата што ја рецензираме ја оценуваме како невистина. Причината поради која европските држави чии граници се близу Русија ја поддржуваат Украина се територијалниот интегритет и суверенитет на Украина и долгорочните безбедносни негативни ефекти што неиспровоцираната воена инвазија од страна на Русија би можела да ги има врз евроатлантската стабилност и безбедност.