Çfarë fshihet pas përpjekjeve të Rusisë për të lidhur Ukrainën me sulmin terrorist në Moskë?

Published on:

Ilustrimi: Vertetmates.mk

Ky artikull u botua për herë të parë nga Vërtetmatës-i (Maqedonia e Veriut), në kuadër të projektit “Qendra kundër dezinformatave në Ballkanin Perëndimor: ekspozimi i ndikimeve të rrezikshme përmes gazetarisë mbikëqyrëse”

Javën e kaluar, televizioni shtetëror rus transmetoi pamjet e marrjes në pyetje të katër të dyshuarve. Një nga të pandehurit deklaroi në kamera se plani ishte të shkonte në Kiev pas sulmit. Të pandehur të tjerë folën për ndihmën e supozuar që u ishte premtuar kur kalonin kufirin ukrainas. Fjalët e tyre duhet të merren me shumë kujdes. Gjatë paraqitjes së tyre në gjykatë pas arrestimit të tyre, fytyrat dhe trupat e burrave tregonin shenja të dukshme torture.

 

Shkruan: Ana Anastasovska

 

Rusia po përpiqet gjithnjë e më shumë dhe me këmbëngulje të fajësojë Ukrainën për sulmin terrorist në sallën “Crocus City Hall” në Moskë, i cili ndodhi më 22 mars. Në javët e fundit, autoritetet ruse kanë shtyrë qëndrimin se Ukraina dhe Perëndimi janë fajtorë për masakrën që vrau afro 150 njerëz, edhe pse Shteti Islamik (ISIS) mori përgjegjësinë një ditë pas sulmit.

Gjegjësisht, më 23 mars, ISIS publikoi një fotografi të katër sulmuesve. Megjithatë, më 24 mars, ISIS publikoi një video të sulmit në sallën e koncerteve. Videoja, të cilën BBC e konfirmoi si autentike, tregon një nga personat e armatosur duke hapur zjarr ndaj disa personave.

Pas kësaj janë shprehur edhe SHBA-të, të cilat kanë thënë se kanë informacione që konfirmojnë se sulmi në Moskë është kryer nga Shteti Islamik.

Zyrtarët rusë nuk e komentuan pretendimin e Shtetit Islamik, i cili erdhi dy javë pasi Shtetet e Bashkuara paralajmëruan për një sulm të mundshëm që synonte “tubimet e mëdha” në Moskë. Ata u ankuan se inteligjenca amerikane nuk kishte detaje specifike.

Presidenti rus Vladimir Putin e hodhi poshtë paralajmërimin si “një përpjekje e Perëndimit për të destabilizuar Rusinë”. 

 

Për sulmin në Moskë, Rusia drejtoi menjëherë gishtin nga Ukraina

Putin, duke informuar publikun se të katër autorët e drejtpërdrejtë të sulmit terrorist u gjetën dhe u arrestuan, theksoi se ata tentuan të fshiheshin dhe u nisën për në Ukrainë, ku sipas të dhënave paraprake, pala ukrainase ishte përgatitur për të kaluar kufirin shtetëror. Putin tha se gjithsej 11 persona u arrestuan. Shërbimet e sigurisë njoftuan më parë se shtatë të arrestuarit e tjerë ishin bashkëpunëtorë.

Zëdhënësja e Ministrisë së Jashtme ruse Maria Zakharova tha se ishte “jashtëzakonisht e vështirë të besohej” se Shteti Islamik kishte kapacitetin për të kryer sulmin në sallën e koncerteve në Moskë. Në një konferencë për shtyp, Zakharova tha se Ukraina qëndronte pas sulmit.

Për të zbutur dyshimet e Perëndimit kolektiv, atyre iu desh urgjentisht të mendonin diçka, ndaj iu drejtuan ISIS-it. Ata kryen lëvizjet e tyre dhe fjalë për fjalë disa orë pas sulmit terrorist, mediat anglo-saksone filluan të përhapin pikërisht ato versione, tha ajo. 

Kievi ka mohuar shprehimisht të ketë lidhje me sulmin terrorist “Crocus”.

Për të qenë i qartë, Ukraina nuk ka asnjë lidhje me këto ngjarje. Lidhur me ngjarjet në Crocus City në periferi ruse, ku sot ndodhën disa ngjarje, të shtëna, aksione terroriste nga persona të paidentifikuar, le të jemi të qartë, Ukraina nuk ka absolutisht asnjë lidhje me këto ngjarje. Nuk ka as dyshimin më të vogël se ngjarjet në periferi të Moskës do të kontribuojnë në një rritje të papritur të propagandës së luftës, militarizimit të përshpejtuar, mobilizimit të zgjeruar dhe në fund të fundit, në shkallën e luftës. Do të shërbejë gjithashtu si justifikim për sulmet e dukshme gjenocidale ndaj popullatës civile të Ukrainës, shkroi në Telegram Mykhailo Podolyak, ndihmës i presidentit ukrainas Volodymyr Zelensky. 

 

Deklarata zyrtare dhe dezinformata

Autoritetet ruse shpejt filluan të pretendojnë, pa asnjë provë, se Ukraina qëndronte pas sulmit me mbështetjen e Shteteve të Bashkuara të Amerikës (SHBA) dhe Britanisë së Madhe. Këto tre shtete i kanë hedhur poshtë akuzat të tilla (këtukëtu dhe këtu).

Në rrjetet sociale filloi të shpërndahej dezinformata duke treguar për një lidhje ukrainase me sulmin në Moskë.

I tillë ishte rasti me dezinformimin se njëri nga të dyshuarit e arrestuar për sulmin kishte nënshtetësi ukrainase dhe se kishte luftuar në luftën e vitit 2022 në Ukrainë në krah të Kievit.

Gjithashtu u bënë përpjekje përmes manipulimit për të keqpërdorur një fjalim të vjetër të Trump për të treguar se Barack Obama dhe Shtetet e Bashkuara formuan ISIS-in dhe për këtë arsye ata ishin pas sulmit në Moskë.

 

Regjistrimet 

Autoritetet ruse kanë ngritur akuza kundër katër burrave të arrestuar, të cilët dyshohet se janë autorët e drejtpërdrejtë të sulmit terrorist në sallën e koncerteve të qytetit Crocus. Të katër akuzohen për terrorizëm dhe dy prej tyre kanë pranuar fajësinë para organeve të drejtësisë. Të katër të pandehurit do të mbahen në paraburgim të paktën deri më 22 maj, tha gjykata. Sipas mediave shtetërore ruse, të pandehurit quhen Dalerjon Mirzoev, Saidakrami Murodali Rachabalizoda, Shamsidin Farudini dhe Muhamedsobir Fayzov dhe janë shtetas të Taxhikistanit.

Javën e kaluar, televizioni shtetëror rus transmetoi pamjet e marrjes në pyetje të katër të dyshuarve. Një nga të pandehurit deklaroi në kamera se plani ishte të shkonte në Kiev pas sulmit.

Të pandehur të tjerë folën për ndihmën e supozuar që u ishte premtuar kur kalonin kufirin ukrainas.

 

Sayfulo tha se do të na presin djem në kufirin ukrainas, të cilët do të na ndihmojnë të kalojmë kufirin dhe të shkojmë në Kiev. Ai na tha: “Më telefononi të them se çfarë të bëni”, ka dëshmuar një nga të pandehurit.

Fjalët e tyre duhet të merren me shumë kujdes. Gjatë paraqitjes së tyre në gjykatë pas arrestimit të tyre, fytyrat dhe trupat e burrave tregonin shenja të dukshme torture.

 

Realiteti paralel

Pavarësisht se Amerika dhe madje edhe Irani paralajmëruan Moskën për sulme të mundshme në territorin rus, në raportin e tij 13-minutësh, televizioni shtetëror rus nuk përmendi se “Shteti Islamik” mori përgjegjësinë, shkruan BBC në analizën e saj se pse Rusia po përpiqet të inkuadrojë Ukrainën për sulmin në Moskë.

Më pas, në një reportazh në televizionin rus, u hodh akuza e pabazë se “mediat perëndimore simpatizuan më shumë me ata që kryen sulmin terrorist në të cilin u vranë më shumë se 140 njerëz të pafuqishëm sesa me viktimat…” Ishte një përpjekje e qartë për të demonizuar Perëndimin në sytë e publikut rus, shkruan BBC.

Këtë nuk e thotë vetëm televizioni rus, por edhe Ministria e Jashtme ruse. Në një deklaratë në kanalin e saj Telegram, Ministria pretendon se në Perëndim ka një urdhër të rreptë në media që të mos raportohet për shkallën e vërtetë të tragjedisë – të mos flitet për numrin e viktimave të sulmit terrorist, fëmijët e vdekur. …

Nuk lejohen vuajtjet e njerëzve dhe dhembshuria ndaj popullit rus, thuhet në njoftimin e Ministrisë ruse, shkruan BBC. 

Është një realitet paralel, vlerëson media në analizën e saj. Pasojat shkatërruese të masakrës dhe zjarrit në sallën “Crocus” u raportuan gjerësisht nga organizatat mediatike ndërkombëtare. Përsa i përket ngushëllimeve, shumë diplomatë perëndimorë vizituan Ministrinë e Jashtme ruse për të nënshkruar librin e ngushëllimeve dhe më pas për të vendosur lule për viktimat para Crocus.

Mobilizimi i mbështetjes së brendshme

Presidenti rus Vladimir Putin po përpiqet, pa prova, të lidhë Ukrainën me sulmin e fundit në një sallë koncertesh në Moskë për të mobilizuar më tej mbështetjen publike vendase për veprimet ushtarake ruse në Ukrainë, i thanë Zërit të Amerikës ekspertët ndërkombëtarë të sigurisë.

Është një taktikë cinike, por e përshtatshme që Kremlini po përdor, duke u përpjekur ta lidhë sulmin me Ukrainën. Për të qenë të qartë, Ukraina nuk ishte e përfshirë në këtë. Ukraina nuk po kryen akte terrorizmi apo krime lufte në konfliktin kundër Rusisë, siç po bën Rusia, tha koloneli në pension Robert Hamilton, një bashkëpunëtor në Institutin e Lindjes së Afërt në Uashington dhe një ekspert i sigurisë sëZërit të Amerikës.

Hamilton beson se nuk ishte në interesin e Kievit edhe në kuptimin ushtarako-strategjik, të dëmtonte Rusinë në këtë mënyrë.

Ukraina ka mënyra të tjera për të sulmuar Rusinë dhe e ka bërë këtë duke përdorur drone nënujore dhe ajrore, por ka sulmuar objektiva legjitime ushtarake ose ekonomike, jo vende koncertesh, duke vrarë dhe plagosur qindra civilë. Nëse Ukraina do ta kishte bërë këtë, ajo vetëm do të kishte mobilizuar popullsinë ruse dhe do të kishte rritur mbështetjen për Putinin dhe luftën, tha Hamilton për Zërin e Amerikës. 

Pretendimi se Kievi dhe Perëndimi ishin të lidhur me sulmin, i jep Moskës një pretekst për çdo përshkallëzim të ardhshëm të luftës në Ukrainë – nëse vendos se duhet. Por disa komentues paralajmërojnë zyrtarët rusë se identifikimi i armikut të gabuar mund të jetë një gabim fatal.

Sisteme të tilla zakonisht vdesin në atë mënyrë. Ata përqendrohen te dikush që e shohin si armikun kryesor dhe e lënë të vërtetën të shkojë diku tjetër. Tani për tani, autoritetet ruse do të përqendrohen në Ukrainë, në Perëndim, te liberalët. Dhe ata do të hapin derën e pasme, përmes së cilës do të hyjë rreziku i vërtetë, i tha BBC-së politologu Vladimir Pastukhov, hulumtues i lartë nderi në University College London.