Foto: Video Printscreen FB
Ky artikull u botua për herë të parë nga Vërtetmatës-i (Maqedonia e Veriut), në kuadër të projektit “Qendra kundër dezinformatave në Ballkanin Perëndimor: ekspozimi i ndikimeve të rrezikshme përmes gazetarisë mbikëqyrëse”.
Nuk është e vërtetë se në videomaterialin që është postuar në publikimin që po e recensojmë, ‘shfaqet sulmi i parë ndaj objektivave ukrainase me raketat Iskander pas sulmit të Ukrainës ndaj bombarduesve ushtarakë rusë’. Siç shkruajnë verifikuesit e fakteve të ‘Deutsche Welle’, pas operacionit të Ukrainës më 1 qershor, në të cilin u shënjestruan objektiva thellë në territorin rus, në rrjetet sociale u shfaqën video që gjoja paraqesin ‘përgjigjen ruse’, por bëhet fjalë për pamje të vjetra dhe e tillë është edhe ajo në këtë publikim
Po shqyrtojmë një postim në rrjetin social Facebook në të cilin ndahet një video dhe aty thuhet:
Lufta midis Rusisë dhe Ukrainës po përshkallëzohet në mënyrë të rrezikshme. Sot, sulmi i fundit me dron nga Ukraina ndaj avionëve luftarakë dhe bazave ajrore ruse u kap në kamera. 40 avionë luftarakë rusë dhe disa baza ajrore u shkatërruan.
Ukraina rreh daulle për qëllimin e saj.
Forcat bërthamore të Rusisë tani janë në gatishmëri të plotë, duke pritur vetëm urdhrin për t’u nisur.
Përgjigja e Rusisë do të përcaktojë fatin e botës.
Pamjet tregojnë sulmin e parë ndaj objektivave ukrainase me raketa Iskander.
Një natë e gjatë dhe e tmerrshme për Ukrainën.
Nuk është e vërtetë që video pamjet të postuara në postimin që po shqyrtojmë “tregojnë sulmin e parë ndaj objektivave ukrainase me raketa Iskender pas sulmit të Ukrainës ndaj bombarduesve ushtarakë rusë”. Siç shkruajnë verifikuesit e fakteve të Deutsche Welle, pasi Ukraina kreu Operacionin “Rrjeti i Merimangës” duke synuar objektiva thellë brenda Rusisë të dielën, më 1 qershor, pamjet u shfaqën në mediat sociale duke pretenduar të tregonin “përgjigjen ruse”, por janë pamje të vjetra, dhe kështu është edhe ajo në postimin që po shqyrtojmë.
Videoja tregon një sulm nga Rusia ndaj Ukrainës, por pamjet janë të vjetra dhe datojnë që nga korriku 2024, kur Rusia nisi një sulm masiv në një spital për fëmijë në Kiev.
Është e vërtetë që më 1 qershor 2025, Ukraina kreu një operacion të suksesshëm duke synuar objektiva thellë brenda Rusisë. Ukraina tha se më shumë se 40 bombardues, ose rreth një e treta e flotës së bombarduesve strategjikë të Rusisë, u dëmtuan ose u shkatërruan të dielën, megjithëse Moska tha se vetëm disa aeroplanë u goditën. Pretendimet kontradiktore nuk mund të verifikoheshin në mënyrë të pavarur, dhe videoja e sulmit e postuar në mediat sociale tregoi se vetëm disa bombardues u goditën.
Kur bëhet fjalë për llogaritjet e Putinit në këtë luftë, armët bërthamore janë kryesisht një mjet retorik për të frikësuar udhëheqësit perëndimorë nga një mbështetje më e fortë për Ukrainën, thuhet në analizë.
Nga ana tjetër, analiza e Al Jazeera thotë se operacioni ukrainas dobëson imazhin e Rusisë. Bombarduesit strategjikë u përdorën për të lëshuar raketa balistike dhe lundruese nga hapësira ajrore ruse për të goditur objektiva në të gjithë Ukrainën, duke shkaktuar dëme të mëdha dhe viktima civile.
Sulmi në mënyrë të pavullnetshme “i ndihmoi Perëndimit, pasi ishte i drejtuar kundër potencialit bërthamor [rus]”, deklaroi për Al Jazeera gjeneral-nënkoloneli Ihor Romanenko, ish-zv.shefi i Shtabit të Përgjithshëm të ushtrisë ukrainase.
Nikolai Mitrokhin, një studiues në Universitetin Gjerman të Bremenit, i tha Al Jazeera-s:
Shkatërrimi i aviacionit strategjik rus nuk është për shkak se është i aftë të mbajë raketa me koka bërthamore, por për shkak të përdorimit të tij për të lëshuar raketa jo-bërthamore.
Sipas NBC News, ka blogerë pro-rusë që bëjnë thirrje për një “përgjigje bërthamore” nga Rusia, por një përgjigje e tillë nuk është njoftuar ende nga zyrtarët e Kremlinit apo personeli ushtarak.
Verifikuesit e fakteve të Deutsche Welle shkruajnë gjithashtu se njoftimet se Rusia “i ka vënë forcat e saj bërthamore në gatishmëri të plotë” janë të pavërtetuara.
Për shkak të të gjitha fakteve të mësipërme, ne e vlerësojmë botimin që po shqyrtojmë si pjesërisht të pavërtetë.