Flamuri i NATO-s

Ky artikull u botua për herë të parë nga Vërtetmatës-i (Maqedonia e Veriut), në kuadër të projektit “Qendra kundër dezinformatave në Ballkanin Perëndimor: ekspozimi i ndikimeve të rrezikshme përmes gazetarisë mbikëqyrëse”.

E drejta e Ukrainës për t’u mbrojtur nga agresioni ushtarak rus është e paprekshme dhe vendet e NATO-s e mbështesin Ukrainën në këtë të drejtë, duke mos lënë vend për përfundimin e gabuar – se ato janë të papërgatitura për të mbrojtur territoret e tyre. Lufta në Ukrainë u nis nga Rusia dhe Maqedonia e Veriut nuk është e përfshirë në të. Paratë e ndara për mbrojtjen në vend, si dhe pragu i rënë dakord midis aleatëve të NATO-s prej 5 përqind, nuk shkojnë “për armë të kalbura dhe luftë me Rusinë”, por për të forcuar mbrojtjen e përgjithshme të rajonit, si dhe mbrojtjen kombëtare të Maqedonisë së Veriut.

Po shqyrtojmë një postim në rrjetin social Facebook që thotë:

Çdo vit duhet t’i paguajmë NATO-s 750 milionë euro për armë të kalbura dhe luftë me Rusinë, e cila nuk ka bërë asgjë për ne.

Që kur Maqedonia e Veriut u bë anëtare e Aleancës së NATO-s, vendi është detyruar të ndajë çdo vit të paktën 2 përqind të produktit të saj të brendshëm bruto (BPV) për mbrojtje. Nuk bëhet fjalë për “armë të shtrenjta dhe luftë me Rusinë”, siç pretendohet gabimisht në postimin që po shqyrtojmë, por për vetëmbrojtje dhe forcim të ndërveprimit në fushën e mbrojtjes me forcat e armatosura të anëtarëve të tjerë të NATO-s.

Duke filluar nga ky vit, angazhimi afatgjatë është rritja e buxhetit të mbrojtjes në ndoshta 5 përqind të PBB-së, por jo deri në vitin 2035. Buxheti i mbrojtjes përfshin gjithashtu mirëmbajtjen e objekteve dhe ndërtimin e objekteve të reja, pagat e punonjësve të mbrojtjes, mirëmbajtjen e pajisjeve dhe armëve, si dhe prokurimin e të rejave, angazhimet e mundshme të anëtarëve të Ushtrisë jashtë vendit, etj. E gjithë kjo tregon se një pjesë e konsiderueshme e këtyre fondeve do të mbetet te ne, disa do të shpenzohen për blerje nga jashtë, por nuk ka dyshim për ndonjë situatë në të cilën ne do t’i paguajmë NATO-s, veçanërisht jo 750 milionë euro.

Gjithashtu, këto fonde nuk janë vetëm për prokurim të drejtpërdrejtë ushtarak, por janë një investim i përgjithshëm në siguri, zhvillim ekonomik dhe infrastrukturë. Për shembull, parashikimet janë që të paktën 3.5 përqind e BPV-së do të shpenzohet për nevojat e mbrojtjes, duke përfshirë prokurimin e armëve, dhe deri në 1.5 përqind do të ndahet për investime të tjera të lidhura me mbrojtjen që përmirësojnë lëvizshmërinë ushtarake dhe mbrojnë nga sulmet kibernetike. E gjithë kjo do të thotë që NATO-s nuk do t’i paguhet asgjë, por fondet do të shpenzohen për mbrojtjen dhe zhvillimin tonë në fusha të tilla si infrastruktura, mbrojtja kundër sulmeve kibernetike dhe më shumë. Për më tepër, dinamika e shpenzimeve, metoda dhe vendimet për këtë do të merren nga autoritetet dhe organet maqedonase dhe do të rishikohen çdo katër vjet, që do të thotë se mund të merret një vendim për të ripërdorur këto fonde, pasi, në fakt, çdo shpenzim shtetëror mund të vendoset në diskutimet për buxhetin.

Po shkojmë drejt pesë përqindëshit, në mënyrë që të mos kemi nevojë të shkojmë kurrë drejt 30-40 përqindëshit, siç shpenzojnë disa vende që kanë konflikte në territorin e tyre, tha Timço Mucunski, Ministër i Punëve të Jashtme, duke shtuar se fondet do të mbulojnë jo vetëm modernizimin ushtarak, por edhe investimet në infrastrukturë, sigurinë kibernetike, si dhe inovacionet dhe startup-et.

BPV-ja për vitin 2024 për Maqedoninë e Jugut ishte 13.7 miliardë euro. Nga kjo shumë, sipas ribalancimit të fundit të buxhetit, 293.8 milionë euro janë planifikuar të shpenzohen për mbrojtje, që përfaqëson 2.2 përqind të produktit të brendshëm bruto.

Sipas Ministrit të Punëve të Jashtme, qëllimi i buxheteve vjetore më të larta të mbrojtjes është në përputhje me standardet e NATO-s dhe vendimi mbështetet me konsensus nga të gjithë anëtarët e Aleancës. Kostot do të përfshijnë aspekte që nuk janë përfshirë në përcaktimin e pragut minimal prej 2 përqind deri më tani, siç janë investimet në korridoret e NATO-s, infrastruktura me rëndësi strategjike dhe tregtare, kapacitetet e sigurisë kibernetike…

Të gjitha blerjet dhe masat e ndërmarra nga Ministria e Mbrojtjes për modernizimin e ushtrisë sonë do të llogariten në ato 5 përqind, tha Ministri i Jashtëm i Maqedonisë së Veriut.

Maqedonia e Jugut nuk është në luftë me Rusinë, por si pjesë e NATO-s mbështet të drejtën e Ukrainës për vetëmbrojtje.

Në takimin e Këshillit NATO-Ukrainë, vendet anëtare të NATO-s konfirmuan angazhimin e tyre për mbështetje të vazhdueshme dhe afatgjatë për Ukrainën. Përfaqësuesja e Lartë e BE-së për Punët e Jashtme dhe Politikën e Sigurisë, Kaja Kallas, gjithashtu mori pjesë në këtë seancë. Ministri Misajlovski mori pjesë gjithashtu në një takim të Grupit të Planifikimit Bërthamor të NATO-s, raportoi Ministria e Mbrojtjes më 5 qershor 2025.

Që nga fillimi i agresionit kundër Ukrainës, Qeveria Maqedonase deri më tani ka miratuar 15 (pesëmbëdhjetë) vendime për ndihmë humanitare dhe ushtarako-teknike dhe mbështetje për Ukrainën dhe popullin ukrainas si një vend që mbron pavarësinë dhe sovranitetin e saj territorial dhe vazhdimisht mbron respektin për të drejtën ndërkombëtare dhe rendin ligjor.

NATO nuk është në luftë me Rusinë dhe nuk është palë në luftën që Rusia po zhvillon në Ukrainë. NATO mbështet Ukrainën në të drejtën e saj për vetëmbrojtje, siç thuhet në Kartën e OKB-së. Ne nuk kërkojmë përballje me Rusinë. Në përgjigje të veprimeve agresive të Rusisë, ne vazhdojmë të forcojmë mbrojtjen tonë për të siguruar që nuk ka vend për keqkuptime, që NATO është e gatshme të mbrojë dhe të mbrojë secilin prej aleatëve të saj. NATO është një aleancë mbrojtëse. Qëllimi ynë kryesor është të mbrojmë kombet tona, shkruan faqja e internetit e NATO-s ku dezinformimi pro-rus është demaskuar.

Rusia e filloi luftën në Ukrainë, pa provokim, dhe Ukraina është në një pozicion që duhet të mbrojë veten.

Kjo është një luftë burimesh dhe sistemesh mbrojtëse konkurruese, dhe është gjithashtu një luftë burimesh. Pra, ne duhet të vazhdojmë të investojmë në sistemet mbrojtëse të Ukrainës. Plani ynë i Gatishmërisë së Mbrojtjes 2030 do të jetë vendimtar. Ai do të vërë në dispozicion burimet e nevojshme dhe hapësirën fiskale për të siguruar aftësi ushtarake. Dhe do të rrisë investimet në aftësitë mbrojtëse të Ukrainës, theksoi Presidentja e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen në Konferencën për Rimëkëmbjen Ekonomike të Ukrainës, e cila u mbajt në Romë këtë vit.

Udhëheqësit e BE-së i kanë bërë vazhdimisht thirrje Rusisë të ndërpresë veprimet e saj ushtarake, të tërheqë pa kushte të gjitha forcat dhe pajisjet ushtarake nga Ukraina dhe të respektojë plotësisht integritetin territorial, sovranitetin dhe pavarësinë e Ukrainës. Është Rusia ajo që kreu një pushtim ushtarak të paprovokuar të Ukrainës më 24 shkurt 2022. Të presësh që Ukraina të rrijë duarkryq do të thotë që qytetarët e Ukrainës bien dakord të pushtohen dhe të merren territorialisht nga Rusia, gjë që nuk ndodhi. Ukraina, si një shtet i pavarur me integritet dhe sovranitet territorial, ka të drejtë të mbrohet dhe të përdorë mjetet e disponueshme të ndihmës nga miqtë e saj. Nëse nuk e bën këtë, atëherë do të përballet me pretendime edhe më të mëdha territoriale nga Rusia.

Sipas Kartës së OKB-së, Ukraina ka të drejtën dhe përgjegjësinë për të mbrojtur popullin e saj. Vetëmbrojtja është një e drejtë themelore.

Nga sa më sipër, është e qartë se pretendimet se “ne duhet t’i paguajmë NATO-s 750 milionë euro çdo vit” dhe se “paratë janë për armë të kalbura dhe për një luftë me Rusinë që nuk na ka bërë asgjë” nuk janë të vërteta.

Për shkak të të gjitha fakteve të mësipërme, ne besojmë se botimi që po shqyrtojmë është i pavërtetë.