Foto: Printscreen video
Ky artikull u botua për herë të parë nga Vërtetmatës-i (Maqedonia e Veriut), në kuadër të projektit “Qendra kundër dezinformatave në Ballkanin Perëndimor: ekspozimi i ndikimeve të rrezikshme përmes gazetarisë mbikëqyrëse”
Karta e Kombeve të Bashkuara nuk i jep Rusisë, apo ndonjë shteti tjetër, të drejtën për të pushtuar një vend tjetër “me arsyetimin e zhdukjes së nazizmit”. Karta parashikon vetëm një kusht nën të cilin një shtet anëtar i OKB-së mund të përdorë forcën ushtarake kundër një shteti tjetër pa u konsultuar me OKB-në: kur vetë vendi sulmohet. Propaganda e Kremlinit shpesh përsërit narrativën e “denazifikimit” pavarësisht se Rusia nuk dha kurrë prova se “nazizmi po lulëzon në Ukrainë”. Grupet naziste që ekzistojnë në Ukrainën moderne, si dhe në vende të tjera evropiane, nuk kanë ndikim në Parlament, nuk janë në qeveri dhe nuk mund të jenë një justifikim për pushtimin e Ukrainës nga Rusia.
Po shqyrtojmë një postim në rrjetin social Facebook që shpërndan pamjet video dhe pretendon:
Rusia, SHBA, Britania e Madhe, kanë të drejtë të sulmojnë dhe agresionin kundër një vendi tjetër për shkak të shfaqjes së nazizmit pa njoftuar dy palët e tjera të përmendura.
Në video, Dushan Dungjer pretendon se “është një manipulim që Rusia pushtoi Ukrainën, duke shkelur integritetin e saj territorial” dhe se “Karta e Kombeve të Bashkuara të vitit 1946 përcakton se Federata Ruse ka të drejtën për çdo ndërhyrje në territorin e kujtdo në rast të shfaqjes së nazizmit”.
“Tani e shihni që jo vetëm në Ukrainë, por në të gjithë Evropën dhe botën, nazizmi po rritet dhe po krijohet, pasi nga viti 1938 deri në 1941 situata është identike”, thotë ai në videon e njoftimit.
Siç shkruan kontrolluesi i fakteve Lituanez Delphi, Karta e Kombeve të Bashkuara nuk i jep Rusisë, apo ndonjë shteti tjetër, të drejtën për të pushtuar një vend tjetër me arsyetimin e zhdukjes së nazizmit. Karta parashikon vetëm një kusht nën të cilin një shtet anëtar i OKB-së mund të përdorë forcën ushtarake kundër një shteti tjetër pa u konsultuar me OKB-në: kur vetë vendi sulmohet.
Propaganda e Kremlinit shpesh përsërit narrativën e “denazifikimit” pavarësisht se Rusia nuk dha kurrë prova se “nazizmi po lulëzon në Ukrainë”, shkruajnë kontrolluesit e fakteve të Delphi.
Thelbi i Kartës së OKB-së është të sigurojë paqen dhe sovranitetin e shteteve.
E drejta për të përdorur forcën e armatosur kundër një shteti tjetër pa u konsultuar me OKB-në parashikohet në nenin 51 të Kartës, por vetëm në rastin e një vendi që mbrohet nga një sulm nga një shtet tjetër.
Neni 51 thotë:
Asgjë në këtë Kartë nuk cenon të drejtën e natyrshme të vetëmbrojtjes individuale ose kolektive nëse ndodh një sulm i armatosur kundër një anëtari të Kombeve të Bashkuara, derisa të merren masat e nevojshme në interes të sigurisë ndërkombëtare nga Këshilli i Sigurimit i Kombeve të Bashkuara. Masat e marra nga anëtarët në ushtrimin e kësaj të drejte të vetëmbrojtjes do t’i raportohen menjëherë Këshillit të Sigurimit dhe nuk do të cenojnë në asnjë mënyrë autoritetin dhe përgjegjësinë e Këshillit të Sigurimit sipas kësaj Karte për të ndërmarrë në çdo kohë veprime të tilla që mund ta gjykojë të nevojshme për ruajtjen ose rivendosjen e paqes dhe sigurisë ndërkombëtare.
Meqenëse Rusia nuk u sulmua nga asnjë vend, por sulmoi Ukrainën sovrane dhe filloi luftën, ajo shkeli vetë thelbin e Kartës së OKB-së, e cila synon të sigurojë paqen botërore, sovranitetin e shteteve dhe të shpëtojë shtetet anëtare “nga plaga e luftës”, siç thuhet në Preambulën e Kartës së OKB-së.
Qeveria aktuale e Ukrainës nuk është naziste dhe në asnjë mënyrë nuk është e lidhur me të kaluarën naziste. Presidenti ukrainas Volodymyr Zelenski u zgjodh në mënyrë demokratike në zgjedhje të ndershme, duke marrë 73 për qind të votave në zgjedhjet presidenciale të vitit 2019. Në Ukrainë ka vërtet forca ekstremiste të krahut të djathtë, të cilat megjithatë janë të dobëta në krahasim me vendet e tjera evropiane. Me fjalë të tjera, grupet naziste që ekzistojnë në Ukrainën moderne, si dhe në vende të tjera evropiane, nuk kanë ndikim në Parlament, nuk janë në qeveri dhe nuk mund të jenë një justifikim për pushtimin e Ukrainës nga Rusia.
Baza e të dhënave EUvsDisinfo përmban rreth 500 shembuj të pretendimeve të dezinformimit pro-Kremlinit për “Ukraina naziste/fashiste” edhe pse Ukraina e ndaloi promovimin e nazizmit në 2015. Historia e nazizmit të supozuar në Ukrainë i ka rrënjët në Luftën e Dytë Botërore dhe politikanin e atëhershëm të opozitës ukrainase Stepan Bandera, si dhe entuziazmin fillestar për hyrjen e trupave gjermane në mesin e disa ukrainasve që jetojnë në rajonin e Galicisë.Por administrata gjermane tregoi shumë shpejt se qëllimi i saj ishte pushtimi i pastër i Ukrainës, e cila deri atëherë kishte qenë pjesë e Bashkimit Sovjetik (BRSS). Qeveria ukrainase e zgjedhur në mënyrë demokratike, presidenti i së cilës është me origjinë hebreje, nuk mbështet asnjë ideologji neo-naziste.
Profesori i Universitetit Yale Jason Stanley thotë se denazifikimi është procesi që aleatët kryen në Gjermani pas Luftës së Dytë Botërore. Duke filluar nga gjyqet e Nurembergut, ata gjykuan dhe dënuan një numër të madh nazistësh, një numër i madh prej tyre u vranë dhe më pas ata zëvendësuan ideologjinë naziste në të gjitha institucionet kryesore me njerëz të paprekur nga nazizmi.
Putini po keqpërdor termin denazifikimi. Denazifikimi i referohet një momenti specifik të historisë në epokën e pasluftës dhe përdorimi i këtij termi nga Putin është propagandë që synon frikën e tij ndaj qeverisë aktuale demokratike në Ukrainë. Ka një rëndësi historike shumë specifike për denazifikimin, i cili është një proces që ndodhi në Gjermani pas Luftës së Dytë Botërore, thotë Timothy Snyder, një ekspert për Ukrainën dhe autor i “Rruga drejt palirisë: Rusia, Evropa, Amerika” për Time Magazine.
Më 25 tetor 2018, Parlamenti Evropian njoftoi se ishte i shqetësuar nga tendenca në rritje e normalizimit të fashizmit, racizmit dhe ksenofobisë dhe u bëri thirrje të gjitha vendeve anëtare të Bashkimit Evropian që të ndalojnë grupet neofashiste dhe neo-naziste.Gjithashtu propozohet që shtetet anëtare të BE-së të zhvillojnë programe që mund të ndihmojnë individët që janë pjesë e grupeve të dhunshme neofashiste dhe neo-naziste të ndahen dhe largohen prej tyre.
Për të gjitha faktet e mësipërme, ne e vlerësojmë publikimin që po shqyrtojmë si të pavërtetë.