Një postim në Facebook uron presidentin rus Putin për ditëlindjen e tij të 72-të, duke pretenduar se pa të, Maqedonia nuk do të ekzistonte as, madje as Ortodoksia, lideri apo perandori i së cilës ai supozohet se është. Është manipulim i ndjenjave kombëtare dhe fetare të qytetarëve tanë, siç e kemi parë shumë herë nga “kuzhina” e Kremlinit. Gjithashtu, shumica e shteteve me shumicë ortodokse nuk janë në anën e Putinit, por janë anëtarë të NATO-s dhe/ose BE-së, ose janë duke negociuar për t’u bërë të tillë. Këto janë: Greqia, Qiproja, Bullgaria, Rumania, Mali i Zi, Maqedonia e Veriut, Moldavia dhe Ukraina
Në një postim në rrjetin social Facebook thuhet:
Njeriu për të cilin e din e gjithë bota, për të cilin ende ekziston Maqedonia, Serbia, Mali i Shenjtë dhe gjithë Ortodoksia, njeriu që mund të thuhet se është mbreti i vendeve ortodokse… Zoti i dhashtë pleqëri të gjatë. … Gëzuar ditëlindjen, Vladimir Vladimirovich!!!
Ortodoksia theksohet shumë këtu, por shumica e vendeve me shumicë ortodokse nuk janë në anën e Vladimir Putinit, por janë anëtarë të NATO-s dhe/ose BE-së, ose po negociojnë për t’u bërë të tilla. Këto janë: Greqia, Qiproja, Bullgaria, Rumania, Mali i Zi, Maqedonia e Veriut, Moldavia dhe Ukraina. Putini nuk është “cari” i tyre, as figurativisht.
Në fakt është paksa e paqartë se çfarë nënkupton njoftimi me “shtete ortodokse”. Ortodoks sipas kushtetutes? Por le të mos jemi të tillë legalistë, pra le të themi se përfshin edhe shtetet laike, të cilat kanë shumicë ortodokse.
Megjithatë, vetëm Bjellorusia është plotësisht në anën e Putinit. Serbia, nga ana tjetër, komunikon me Putinin, por është edhe kandidate zyrtare për në BE. Edhe pse për Putinin nuk është diçka aq negative sa NATO-ja, duhet të theksojmë se ajo është ende një aleancë properëndimore.
Në vitin 2022 Serbia votoi për rezolutat e OKB-së: ES-11/1 (kundër pushtimit gjithëpërfshirës rus të Ukrainës) dhe ES-11/4 (kundër aneksimit rus të territoreve të okupuara). Serbia mungoi në votimin e Krimesë në vitin 2014, por më vonë mori pjesë në platformën e Krimesë të Ukrainës.
Në vitin 2019 Serbia zbuloi se Rusia po rekrutonte spiunë në mesin e ushtrisë serbe dhe në vitin 2023 pati polemika mbi shitjet e supozuara të armëve në Ukrainë nga Serbia.
Marrëdhëniet e Putinit me Gjeorgjinë janë edhe më komplekse. Ajo është (ose të paktën ishte) një partner i ngushtë i NATO-s dhe nga viti 2023 ajo është një kandidate zyrtare në BE. Në vitet 1990, Gjeorgjia luftoi kundër separatistëve abhazianë, të cilët u ndihmuan nga forcat ruse dhe në vitin 2008, ata pushtuan Gjeorgjinë dhe ndihmuan Abkhazinë dhe Osetinë e Jugut të shkëputeshin prej saj.
Gjeorgjia më pas ndërpreu marrëdhëniet diplomatike me Putinin dhe megjithëse qeveria e saj tani po flirton me të, ato nuk janë normalizuar. Gjeorgjia gjithashtu voton në OKB kundër Putinit. Këtu konkludojmë se ai nuk është i preferuari në të gjitha rrethet ortodokse, ndonëse njoftimi të lë një përshtypje të tillë.
Sipas postimit, Putin është merita për mbijetesën e malit Athos. Paratë ruse mbërrijnë atje, qoftë nga Putini, qoftë nga oligarkët afër tij, nga të cilët mbijetojnë manastiret, por ka dyshime se pas tyre fshihet pastrim parash apo ndikim i dëmshëm politik, gjë që nuk është për t’u lavdëruar (burimet: këtu, këtu, këtu, këtu dhe këtu).
Putini nuk është një shenjtor apo një patriark që t’i jepet merita përfundimtare për Ortodoksinë, siç e thotë posti, por ai është një ish-agjent i KGB-së, shërbimi represiv i ish-BRSS, i cili shtypi fenë. Gjithashtu, imazhi që Putin krijon për Rusinë si një vend shumë i devotshëm është jorealist dhe ai dëshiron ta kombinojë atë me nostalgjinë e tij për BRSS, megjithëse është e papajtueshme.
Madje, postimi pretendon se falë Putinit, Maqedonia ekziston ende. Kjo me siguri i referohet vendit në të cilin jetojmë, dhe ai u bë i pavarur më 8 shtator 1991, për të cilin Putin nuk dha asgjë. Në të vërtetë, Rusia ishte superfuqia e parë që e njohu Maqedoninë me emrin e saj kushtetues, por kjo është meritë e presidentit rus Boris Jelcin dhe ne nuk e dimë se si do të kishte vepruar Putin nëse ai do të ishte në vendin e tij.
Putini është më afër Beogradit sesa me ne, kështu që ai mund të ketë qenë edhe kundër pavarësisë sonë. Ai ka vizituar Serbinë rreth katër herë dhe Greqinë pesë herë, me të cilën ka pasur marrëdhënie të mira, por nuk na ka vizituar kurrë.
Dhe është e vërtetë që Putin kritikoi kërkesat për ndryshimin e emrit tonë kushtetues, gjë që fitoi simpati te disa nga bashkëqytetarët tanë, por ishte e rëndësishme për të që të mos zgjidhim mosmarrëveshjen me Greqinë dhe të mos hyjmë në NATO dhe nuk është se traumat kombëtare të maqedonasve janë të rëndësishme. Ne botuam dy analiza për këtë temë: këtu dhe këtu.
Putini shprehu mbështetje për Maqedoninë gjatë konfliktit në 2001, por ajo bleu armë nga Ukraina, të cilën ish-kryeministri Ljubco Georgievski e interpretoi si një lloj ndihme (gjoja, Maqedonia ishte atëherë nën një embargo jozyrtare të importit të armëve dhe çmimet në Ukrainë ishin të favorshme).
Këtë mendim e ndan edhe ish-ministri i Mbrojtjes Vllado Buçkovski, i cili shton se nuk ka pasur një ndihmë të tillë nga Putini. Kreu i Ukrainës në atë kohë ishte Leonid Kuchma, për të cilin disa njerëz përhapën pretendimet se ai ishte një pasardhës pro-rus, pra njeriu i Putinit, por kjo nuk është e vërtetë dhe ne kemi publikuar një analizë për të.
Këtu kemi shqyrtuar momente të rëndësishme të historisë sonë, por Putin nuk ka luajtur një rol shumë domethënës në to.
Duke marrë parasysh gjithçka të deklaruar deri më tani, ne e vlerësojmë postimin si të pavërtetë.