Kreu i NATO-s kërkoi më shumë para për mbrojtjen dhe në këtë kontekst përmendi buxhetet e vendeve anëtare që dyfishohen për pensionet, shëndetësore dhe sociale, por kjo nuk do të thotë se Rutte kërkon shkurtimin e pensioneve dhe shërbimeve shëndetësore e sociale për të pasur më shumë para për armë dhe vdekje. Ai kërkoi që vetëm një pjesë shumë e vogël të devijohet për mbrojtjen dhe që paratë të mos vijnë nga pensionet apo kujdesi shëndetësor – shtetet anëtare në mënyrë të pavarur dhe sovrane vendosin se si t’i ndajnë paratë në buxhetet e tyre. Për krahasim, Rusia do të ndajë 25 për qind të buxhetit të mbrojtjes për vitin e ardhshëm, ndërsa në vendet anëtare të NATO-s, siç e përmendi vetë Rutte, kjo përqindje është vetëm dy për qind. Kërkesa e Rutte nuk ka të bëjë me vënien në zjarr të Evropës, por me frenimin e agresorëve të mundshëm – si Rusia, për shembull.

Ne analizojmë një postim në Facebook që thotë:

Kreu i NATO-s dëshiron të shpenzojë më pak për pensionet dhe sigurimet shëndetësore, në mënyrë që të ketë më shumë para për armë, vdekje dhe luftëra, për të financuar NATO-n.

Këta janë një tufë çmendurish që po i vënë flakën Evropës!

Postimi ndan gjithashtu një videoklip nga një fjalim i shefit të NATO-s Mark Rutte më 12 dhjetor 2024 në Bruksel.

Është e vërtetë se në fjalën e tij, Rutte u kërkoi vendeve anëtare të NATO-s të ndajnë më shumë para nga buxhetet e tyre shtetërore për mbrojtjen, pra për organizatën, por të mos kenë “më shumë para për armë, vdekje dhe luftë”, as “për të shtyrë Evropën në zjarr”, siç dëshiron ta portretizojë postimi, duke manipuluar publikun.

Kreu i NATO-s tha qartë në fjalën e tij se është e nevojshme të shpenzohen më shumë para për mbrojtjen për të parandaluar luftërat, për të mos provokuar ato dhe për të ndaluar Rusinë agresore.

Ekonomia ruse është mbi baza ushtarake. Në vitin 2025, shpenzimet totale ushtarake do të jenë 7 deri në 8% të BPV-së, nëse jo më shumë. Kjo është një e treta e buxhetit të shtetit të Rusisë – dhe niveli më i lartë që nga Lufta e Ftohtë. Dhe industria ruse e mbrojtjes prodhon një numër të madh tankesh, automjetesh të blinduara dhe municione. Atë që Rusisë i mungon në cilësi, ajo e kompenson në sasi – me ndihmën e Kinës, Iranit dhe Koresë së Veriut. E gjithë kjo tregon një drejtim të qartë: Rusia po përgatitet për një konfrontim afatgjatë. Me Ukrainën. Dhe me ne, theksoi Rute. 

Duke theksuar se shpenzimet për mbrojtjen janë rritur, kreu i Aleancës theksoi se po shpenzohet shumë më pak se në kohën e Luftës së Ftohtë.

Është e vërtetë që ne shpenzojmë më shumë në mbrojtje tani sesa kemi bërë një dekadë më parë. Por ne ende shpenzojmë shumë më pak se sa kemi bërë gjatë Luftës së Ftohtë. Edhe pse kërcënimet ndaj lirisë dhe sigurisë sonë janë po aq të mëdha – nëse jo më të mëdha. Gjatë Luftës së Ftohtë, evropianët shpenzuan shumë më tepër se 3% të BPV-së së tyre për mbrojtjen Ne e fituam Luftën e Ftohtë me atë mentalitet. Pas rënies së Perdes së Hekurt, kostot u ulën. Bota ishte më e sigurt. Nuk është më. Një dekadë më parë, aleatët ranë dakord se ishte koha për të investuar sërish në mbrojtje. Standardi u vendos në 2%. Deri në vitin 2023, aleatët e NATO-s kanë rënë dakord të investojnë “të paktën” 2%. Të paktën… mund t’ju them se do të na duhen shumë më tepër se 2%. E di që të shpenzosh më shumë për mbrojtjen do të thotë të shpenzosh më pak për prioritetet e tjera. Por është vetëm pak më pak Mesatarisht, vendet evropiane shpenzojnë lehtësisht deri në një të katërtën e të ardhurave të tyre kombëtare për pensione, shëndetësi dhe sisteme sociale. Ne kemi nevojë për një pjesë të këtyre parave për t’i bërë mbrojtjen tonë shumë më të fortë dhe për të ruajtur mënyrën tonë të jetesës. Prioriteti i mbrojtjes kërkon udhëheqje politike. Mund të jetë e vështirë dhe e rrezikshme në një afat të shkurtër. Por është absolutisht thelbësore në planin afatgjatë, tha Rutte. 

Në fjalën e tij, Rutte vuri në dukje se shtetet anëtare të NATO-s shpenzojnë një të katërtën e buxheteve të tyre për pensionet, sistemet shëndetësore dhe sociale dhe theksoi se një pjesë e vogël e këtyre parave duhet të devijohet për mbrojtje për të mbrojtur vendet nga lufta afatgjatë që po planifikon Rusia.

Ky qëndrim i kreut të NATO-s nuk do të thotë se shtetet do të marrin realisht para nga pensionet dhe sistemet sociale dhe shëndetësore për t’i dhënë para NATO-s. Secili vend vendos në mënyrë të pavarur se si do ta organizojë buxhetin e tij dhe për çfarë do të shpenzojë paratë. Megjithatë, dhënia e parave për NATO-n nuk do të thotë se aleanca dëshiron të provokojë luftëra, siç tregon postimi që po analizojmë.

Së pari, NATO nuk është në luftë me askënd, domethënë nuk është e përfshirë në luftën me Rusinë, ndaj nuk mund të thuhet se kërkon më shumë para për vdekje dhe se po e shtyn Evropën në zjarr.

NATO nuk është në luftë me Rusinë, por Rusia kreu një pushtim ushtarak të Ukrainës në të cilin një numër i madh civilësh dhe ushtarësh vdiqën në territorin ukrainas.

Më 24 shkurt 2022, Rusia nisi sulme me raketa në vende në të gjithë Ukrainën, duke përfshirë kryeqytetin, Kiev. Forcat tokësore ruse hynë në territorin ukrainas, pas së cilës presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky, u përgjigj duke vendosur ligjin ushtarak, duke ndërprerë marrëdhëniet diplomatike me Rusinë dhe mobilizim të përgjithshëm. Ky pushtim është sulmi më i madh ushtarak në Evropë që nga Lufta e Dytë Botërore dhe ka qenë objekt i dënimit të gjerë ndërkombëtar, si dhe sanksioneve kundër Rusisë.

Rusia sulmoi Ukrainën dhe Ukraina ka të drejtë të mbrohet. NATO dënon agresionin ushtarak brutal dhe të paprovokuar të Rusisë kundër Ukrainës, e cila është një shtet i pavarur dhe demokratik dhe një partner i ngushtë i NATO-s. NATO dhe aleatët vazhdojnë të mbështesin Ukrainën në të drejtën e saj të padiskutueshme për vetëmbrojtje.

Nga ana tjetër, ajo që njoftimi nuk përmend është se Rusia, në buxhetin e saj 2025-2027, parashikon një rritje të shpenzimeve ushtarake me gati një të katërtën në mbi 6.2 për qind të BPV-së.

Rritja konfirmon se ekonomia është zhvendosur në baza luftarake. Edhe nëse lufta në Ukrainë përfundon së shpejti, dërgimi i parave për ushtrinë dhe sektorin e fryrë të mbrojtjes do të mbetet një prioritet kryesor. Sipas buxhetit të vitit 2025, Kremlini është vendosur të përshkallëzojë shpenzimet ushtarake me 25%, duke arritur në 140 miliardë dollarë. Kjo jo vetëm që shënon rekordin post-sovjetik, por gjithashtu shënon një nivel të lartë të qëndrueshëm të shpenzimeve të armëve për tre vitet e ardhshme, analizoi Qendra për Analizën e Politikave Evropiane (CEPA). 

Nga e gjithë kjo mund të konstatojmë se postimi që po analizojmë është manipulues. Është e vërtetë që kreu i NATO-s kërkon më shumë para për mbrojtjen dhe në këtë kontekst përmendi buxhetet e vendeve anëtare të cilat i dyfishojnë për pensione, shëndetësore dhe sociale, por kjo nuk do të thotë se Rutte kërkon shkurtimin e pensioneve dhe shërbimet shëndetësore dhe sociale në mënyrë që të ketë më shumë para në armë dhe vdekje sesa dëshiron të tregojë postimi. Ai kërkoi që vetëm një pjesë shumë e vogël të devijohet për mbrojtjen dhe që paratë të mos vijnë nga pensionet apo kujdesi shëndetësor – shtetet anëtare në mënyrë të pavarur dhe sovrane vendosin se si t’i ndajnë paratë në buxhetet e tyre. Më shumë para për mbrojtjen nuk do të thotë domosdoshmërisht se janë për “armë, vdekje dhe luftëra”. Mund të jetë rritja e numrit të ushtarëve profesionistë dhe kjo nuk do të thotë se do të shkojmë në luftë, por shërben për të penguar agresorët e mundshëm – siç është Rusia, e cila për vitin e ardhshëm do të ndajë 25 për qind të buxhetit të mbrojtjes, ndërsa në Vendet anëtare të NATO-s, siç e përmendi vetë Rutte, kjo përqindje është vetëm dy për qind. Kërkesa e Rutte nuk ka të bëjë me shtyrjen e Evropës në flakë, por me frenimin e agresorëve. Për shkak të gjithë kësaj, ne gjykojmë se postimit i mungon konteksti.