Novembar 2023.
Da li je teroristički akt koji se desio na granici Amerike i Kanade dokaz pada moći zapadnih sila (Amerike)?
Eksplozija automobila koja se dogodila 23. novembra na graničnom prelazu između Sjedinjenih Američkih Država i Kanade na mostu preko reke Nijagare, kao i niz povezanih događaja, poslužili su pojedinim srpskim medijima i delu pro-ruski orjentisane javnosti za ponovno promovisanje od ranije poznatih (ruskih) narativa o dubokim unutrašnjim problemima u SAD i konstantnom slabljenju američke moći.
U emisiji „Aktuelnosti“ na TV Happy od 23. novembra sagovornici su analizirali pomenuti događaj, stavljajući ga u širi „kontekst“ koji su uklapa u već postojeće i sistematski širene narative o izraženim slabostima SAD. Narativi su prisutni u tekstu na portalu Happy, u kome je izdvojena sadržina razgovora u emisiji „Aktuelnosti.“
Kako je izjavljeno, iako je u pitanju pojedinačni događaj, koji je ovde kvalifikovan kao teroristički akt, moguće je izvući određene zaključke, budući da pokazuje šire stanje Sjedinjenih Američkih Država. U tekstu se prenosi izjava Vojislava Šešelja, lidera Srpske radikalne stranke, da „ovo jeste jedan sitan događaj u odnosu na sve ono što bi se moglo dešavati širom zapadnog sveta…možemo očekivati mnogo krupnije stvari.“
Naglašava se i da je Amerika duboko podeljeno društvo, te da je dominantna netrpeljivost između belačkog i crnačkog stanovništva, tj. da izostaje solidarnost između rasa, pri čemu se posebno ističe kako je polarizacija američkog društva već oslabila i kako će nadalje slabiti američku ulogu na međunarodnoj sceni. Happy koristi date navode kao dokaz da SAD ne mogu da nastave da „vladaju kao i do sada,“ te da će pretrpeti „suštinski i strateški poraz“ na međunarodnom nivou.
U sličnom tonu je izneta i konstatacija o opštem padu popularnosti Amerike u svetu, te specifično smanjenoj popularnosti predsednika Džozefa Bajdena unutar SAD. Citirana je, stoga, izjava sagovornika: „Amerika je novi Vavilon…propašće kao i Vavilon.“
Iako se u analiziranom tekstu može pronaći potenciranje jedne konkretno netačne tvrdnje, prevashodno su prisutne manipulacije činjenicama i izvođenje neutemeljenih zaključaka, šireći od ranije prisutne narative u domaćoj javnosti o slabljenju SAD i gubitku statusa najmoćnije svetske sile. Događaj eksplozije na graničnom prelazu nije čin povezan sa terorizmom, što se naglašavalo u samom tekstu. FBI je na osnovu sprovedene istrage saopštio da nije u pitanju teroristički akt.
Kada je reč o poziciji SAD u međunarodnim odnosima, istraživanja koja sprovode Galup i Pew Research ukazuju da je percepcija američke uloge u svetu pretežno pozitivna, te da, iako mišljenja o SAD variraju tokom vremena, brojne vodeće države sveta su većinski naklonjene SAD. Opsežno istraživanje Pew Research iz juna 2023. godine sugeriše da prosečno 59% građana u 23 države obuhvaćene anketom ima pozitivno gledište o Sjedinjenim Državama.
Uprkos prisutnoj unutrašnjoj polarizaciji, koja jeste prepoznata i označena kao jedan od rizika, SAD su i dalje ubedljivo vodeća vojna sila u svetu i, prema najvažnijim parametrima, najveća svetska ekonomija, što održava temelje njihove moći.
Autor: Igor Mirosavljević
