Anëtarësimi në NATO nuk kërcënon sovranitetin apo sigurinë tonë

Published on:

Pretendimi se Maqedonia nuk është më shtet sovran për shkak se është anëtare e NATO-s është, më së paku, i pakuptimtë. Sovraniteti i një shteti nuk varet nga anëtarësimi në aleanca. Në fund të fundit, nëse ky pretendim ishte i vërtetë, atëherë pjesa tjetër e anëtarëve të NATO-s nuk janë sovrane? Nuk është e vërtetë as që jemi më pak të sigurt se përpara se të bëheshim anëtare ee NATO-s, sepse tani përveç nesh, për sigurinë tonë kujdesen edhe 31 vendet e tjera anëtare të NATO-s. Neni 5 i Kartës së NATO-s garanton se nëse sulmohemi do të mbrohemi nga të gjithë anëtarët e NATO-s

 

Një postim në rrjetin social Facebook pretendon se për shkak të anëtarësimit në NATO, siguria jonë është ulur dhe nuk jemi shtet sovran. Të dyja deklaratat janë të pasakta.

Për shkak të anëtarësimit në NATO, kjo nuk është më maqedonase dhe nuk është as shtet. Në vend të një shteti sovran, ne jemi tani një fushë lufte për supremacinë e të gjithë fqinjëve tanë, dhe kështu jemi më pak të sigurt…

Si e rriti sigurinë tonë kur hoqëm armët në favor të Ukrainës me anëtarësimin? Siguria jonë nuk ishte në diskutim as para anëtarësimit, por tani ju e keni ulur kapacitetin mbrojtës të shtetit në inekzistent, thuhet në postim.

Pas Luftës së Dytë Botërore, Shtetet e Bashkuara, Kanadaja dhe 10 vende evropiane formuan NATO-n si një marrëveshje kolektive të mbrojtjes. Qëllimi kryesor i traktatit ishte të kundërshtonte fuqinë dhe ndikimin e Bashkimit Sovjetik të atëhershëm dhe aleatëve të tij. Më 27 mars 2020, Maqedonia u bë shteti i 30-të anëtar i NATO-s. Me këtë u realizua një nga synimet më të rëndësishme strategjike të shtetit, i cili u nda dhe u parashikua me vendim unanim të Kuvendit të vitit 1993.

Pretendimi se Maqedonia nuk është më shtet sovran për shkak se është anëtare e NATO-s është, më së paku, i pakuptimtë. Sovraniteti i një shteti nuk varet nga anëtarësimi në aleanca. Në fund të fundit, nëse ky pretendim ishte i vërtetë, atëherë pjesa tjetër e anëtarëve të NATO-s nuk janë sovrane? Absolutisht e palogjikshme. Sovraniteti i vendit tonë është i rrënjosur në Kushtetutën tonë, në nenin e parë në dispozitat themelore dhe ajo situatë nuk mund të ndryshohet duke u bërë anëtare e plotë e aleancës së NATO-s.

Neni 1

Republika e Maqedonisë është shtet sovran, i pavarur, demokratik dhe social. Sovraniteti i Republikës së Maqedonisë është i pandashëm, i patjetërsueshëm dhe i patransferueshëm.

Neni 2

Në Republikën e Maqedonisë, sovraniteti buron nga qytetarët dhe u përket qytetarëve. Qytetarët e Republikës së Maqedonisë pushtetin e ushtrojnë përmes përfaqësuesve të zgjedhur në mënyrë demokratike, përmes referendumit dhe formave të tjera të shprehjes së drejtpërdrejtë.

Gjithashtu, nuk është i vërtetë pretendimi se “ne jemi tani një fushë lufte për epërsinë e të gjithë fqinjëve tanë dhe kështu jemi më pak të sigurt”. Përkundrazi. Anëtarësimi ynë në NATO ka përmirësuar ndjeshëm sigurinë dhe stabilitetin në rajonin tonë. Tani kemi bashkëpunim më të ngushtë me të gjithë fqinjët tanë që janë anëtarë të NATO-s. Në të njëjtën kohë, ne kemi bashkëpunim më të ngushtë me aleatët tjerë në rajonin tonë.

Përveç kësaj, nuk është aspak e mundur që të jemi më pak të sigurt se përpara anëtarësimit në NATO, sepse tani përveç vetes sonë, për sigurinë tonë kujdesen edhe 31 vendet e tjera anëtare të NATO-s, një nga forcat më të forta ushtarake dhe ekonomike në botë. Neni 5 i Kartës së NATO-s garanton se nëse sulmohemi do të mbrohemi nga të gjithë anëtarët e NATO-s.

Sipas nenit 5, nëse një anëtar i aleancës sulmohet, NATO duhet të ndërmarrë veprime të tilla që e sheh të nevojshme, duke përfshirë përdorimin e forcës së armatosur, për të ruajtur sigurinë e zonës së Atlantikut të Veriut. NATO e ka përdorur nenin 5 vetëm një herë deri më tani, pas sulmeve terroriste të 11 shtatorit 2001 në Shtetet e Bashkuara. Pastaj të gjithë anëtarët e NATO-s qëndruan pas Amerikës, sikur ata vetë të ishin nën sulm.

Në fund të fundit, qëllimi i NATO-s, si një aleancë ndërkombëtare, është të garantojë lirinë dhe sigurinë e anëtarëve të saj përmes mjeteve politike dhe ushtarake.

Politike – NATO promovon vlerat demokratike dhe u mundëson anëtarëve të konsultohen dhe të bashkëpunojnë për çështjet e mbrojtjes dhe sigurisë për të zgjidhur problemet, për të ndërtuar besimin dhe në afat të gjatë, për të parandaluar konfliktet.

Nëse përpjekjet diplomatike dështojnë, NATO ka fuqinë ushtarake për të ndërmarrë operacione të menaxhimit të krizave. Ato kryhen sipas klauzolës së mbrojtjes kolektive të traktatit themelues të NATO-s – Neni 5 i Traktatit të Uashingtonit ose sipas mandatit të Kombeve të Bashkuara, në mënyrë të pavarur ose në bashkëpunim me vende të tjera dhe organizata ndërkombëtare.

Nuk është gjithashtu e vërtetë të pretendohet se me anëtarësimin në NATO ne kemi hequr dorë nga armatimet në favor të Ukrainës.

Është e vërtetë se disa nga pajisjet e vjetra, si tanket, avionët Sukhoi që kanë qenë jashtë shërbimit që nga viti 2004, si dhe helikopterët Mi 24, është vendosur t’i dhurohen Ukrainës, e cila po përballet me një pushtim nga Rusia. Por kjo nuk do të thotë se kemi mbetur pa armë. Këto pajisje ishin të vjetra dhe ushtria gradualisht do të modernizohej me armatime të reja perëndimore. Një pjesë e madhe e këtyre blerjeve nuk do të bëhet me paratë e buxhetit, por me ndihmën e aleatëve të NATO-s, mbi të gjitha nga Shtetet e Bashkuara.

Ndër blerjet më domethënëse është blerja e 8 helikopterëve ushtarakë me shumë funksione të prodhimit perëndimor, të cilët do të zëvendësojnë 12 helikopterët Mi-24 të dhuruar Ukrainës, të cilët kanë vite që janë jashtë funksionit. Kjo do të jetë blerja më e madhe e pajisjeve ushtarake që nga konflikti i vitit 2001.

Ushtria po transformohet, ushtria po modernizohet dhe pajiset me armatimin më të sofistikuar dhe për këtë nuk ka vend në përbërjen e saj për pajisjet e prodhuara në vitin 1984 dhe që për vite me radhë qëndronin vetëm si numër dhe në fakt është një burim i skaduar, tha ministrja e mbrojtjes Slavjanka Petrovska.

Mjetet e blinduara “shtizë” dhe “sulmues”, sistemet e mbrojtjes kundërajrore nga Franca dhe sistemet e artilerisë nga Turqia, helikopterët dhe dronët e sofistikuar, janë pjesë e pajisjeve që Ushtria duhet të marrë në periudhën e ardhshme për të arritur “ndërveprim të plotë me ushtritë e vendeve partnere të NATO-s”.

Ka kohë që po bëhet propagandë kundër NATO-s dhe kjo organizatë është demonizuar pa argumente. Kjo është intensifikuar veçanërisht që kur NATO dënoi agresionin brutal dhe të paprovokuar ushtarak të Rusisë kundër Ukrainës, e cila është një shtet i pavarur dhe demokratik dhe një partner i ngushtë i NATO-s.

Për të gjitha faktet e deklaruara gjykojmë se pretendimet e bëra në postimin që po shqyrtojmë janë të pavërteta.