Sipas Komisionerit Evropian, BE-ja nuk do të deportojë askënd kundër vullnetit të tyre. Kjo do të thotë se burrat ukrainas që jetojnë aktualisht në Evropë nuk janë në rrezik të dëbimit të detyruar. Gjithashtu, BE-ja nuk planifikon të ndalojë hyrjen e burrave nga Ukraina
Po shqyrtojmë një postim në rrjetin social Facebook ku thuhet:
BE-ja do të arrestojë ukrainasit nga mosha 18 deri në 60 vjeç dhe do t’i dëbojë ata në Ukrainë. Fjalë për fjalë një luftë me Rusinë deri në njeriun e fundit. Sakrificë njerëzore apo gjenocid? Të drejtat e njeriut dhe demokracia në kopshtin e Evropës.
Më pas, në mbështetje të njoftimit, shpërndahet një tekst nga Yahoo, i cili është nxjerrë jashtë kontekstit dhe në të cilin shkruhet vetëm për kategoritë e mundshme të personave që Ukraina mund të kthehej nga jashtë vendit, pa përmendur se kjo do të realizohet. Përkundrazi, në tekstin e Yahoo-së shkruhet se ka disa pengesa, pra interpretime të ndryshme se çfarë mund të bëjë BE-ja në lidhje me kthimin e ukrainasve që janë zhvendosur në BE. Më konkretisht, teksti thotë se aktualisht të gjithë meshkujt nga mosha 18 deri në 60 vjeç konsiderohen rekrutë, të cilët mund të thirren për shërbimin ushtarak dhe u ndalohet të largohen nga Ukraina nëse nuk janë pjesë e përjashtimeve që u jepet leeje udhëtim jashtë vendit.
Zëdhënësi i Shërbimit Shtetëror Kufitar të Ukrainës Andriy Demchenko i tha televizionit kombëtar më 8 maj se burrat që përpiqen të kalojnë kufirin ilegalisht gjatë luftës do të kthehen prapa. Sipas tij, ata nuk kanë të drejtë të marrin të drejtën e refugjatëve jashtë vendit dhe vendet e huaja bashkëpunojnë me Ukrainën në rast se duhet t’i kthejnë ata.
Që nga fillimi i pushtimit, ne kemi punuar me kolegët tanë nga BE dhe Moldavia për të kundërshtuar përpjekjet për të kaluar ilegalisht kufirin. Disa përpiqen menjëherë të marrin statusin e refugjatit, por nuk kanë asnjë bazë për këtë. Procedura për organizimin dhe mirëmbajtjen e të dhënave ushtarake të rekrutëve dhe rezervistëve, e krijuar me rezolutën e qeverisë numër 1487, që thotë se burrat e moshës 18 deri në 60 vjeç, të aftë për shërbimin ushtarak, duhet të regjistrohen në institucionet diplomatike ukrainase jashtë vendit, tha Demchenko.
Institucionet diplomatike mbledhin, ruajnë dhe transmetojnë këto të dhëna në Ukrainë, dhe gjithashtu janë të detyruara të lehtësojnë kthimin e rekrutëve nëse shpallet një thirrje për pjesëmarrjen e tyre në luftën në Ukrainë.
Sipas avokatit ushtarak, Jaroslav Zhukrovsky, armiku po përhap thashetheme dhe dezinformata se ukrainasit po futen në autobusë dhe po dërgohen në Ukrainë.
Së pari dhe më e rëndësishmja, institucionet diplomatike informojnë qytetarët që janë regjistruar në regjistrin konsullor dhe kanë mbushur moshën ushtarake për fillimin e thirrjes së radhës. Së dyti, lehtësojnë kthimin e rekrutëve në vendlindje. Fjala “lehtësim” është më e diskutueshme këtu. Thashethemet se ukrainasit jashtë vendit do të paketohen në autobusë dhe do të dërgohen me forcë në Ukrainë nuk janë të vërteta. Por legjislacioni ukrainas nuk shpjegon saktësisht se çfarë do të thotë termi “lehtësim i kthimit”, tha Zhukrovsky për Yahoo!
Ai theksoi gjithashtu se regjistrimi ushtarak në institucionet diplomatike dhe mobilizimi nuk janë të njëjta, pasi bëhet fjalë për regjistrimin e qytetarëve në dokumentet e regjistrimit ushtarak të konsullatës, të cilat më pas transferohen në qendrat territoriale të rekrutimit në Ukrainë.
Zhukrovsky gjithashtu theksoi se regjistrimi ushtarak në institucionet diplomatike dhe komisionet kompetente ushtarako-mjekësore ose mobilizimi nuk janë të njëjta, pasi ky është regjistrimi i qytetarëve në dokumentet e regjistrimit ushtarak të konsullatës, të cilat më pas transferohen në qendrat territoriale të rekrutimit në Ukrainë.
A mund të dërgohen fletëthirrjet jashtë vendit apo burrat të deportohen?
Rezoluta nr. 1487 nuk parashikon një detyrim të tillë si lëshimi i ftesave për rekrutët, prandaj askush nuk i lëshon dhe nuk do t’i lëshojë ato, ndërsa thashethemet për raste ose situata të ngjashme janë dezinformata ruse.
Sipas legjislacionit ukrainas, institucionet e huaja diplomatike nuk mund të lëshojnë ftesa. Në fund të fundit, një ftesë është një dokument që fton një person në një qendër territoriale rekrutimi për të sqaruar të dhënat ushtarake ose për t’iu nënshtruar një ekzaminimi nga një komision mjekësor ushtarak, tha avokati.
Zhukrovski shtoi se deportimi i rekrutëve në Ukrainë nuk ka bazë ligjore, institucionet diplomatike ukrainase nuk mund ta bëjnë këtë.
Regjistrimi ushtarak në institucionet e huaja diplomatike është me shumë mundësi një mekanizëm deklarativ për sqarimin e të dhënave të qytetarëve ukrainas. Injorimi i këtij rregulli nuk është arsye për dëbim. Institucionet diplomatike nuk kanë bazë ligjore për këtë, shpjegoi ai.
Ekzistojnë gjithashtu kritere sipas të cilave burrat lejohen të largohen nga Ukraina gjatë gjendjes ushtarake. Këta janë burra që rrisin vetëm fëmijë nën 18 vjeç, burra që janë kujdestarë të më shumë se 3 fëmijëve të mitur, burra që janë kujdestarë të një fëmije me sëmundje të rrallë ose me aftësi të kufizuara, burra që janë përcaktuar nga një komision mjekësor si të paaftë për të marrë pjesë në luftë, shoferë, kapiten në një anije në kushte të caktuara, atletë nga ekipi kombëtar ukrainas në sportet olimpike dhe joolimpike, burra me aftësi të kufizuara, burra që janë shtetas të Ukrainës me vendbanim të përhershëm në një vend tjetër dhe burra me shtetësia e dyfishtë (si ukrainase dhe një vend tjetër) i cili mund të kalojë kufirin ukrainas me pasaportë të huaj.
Shumica e refugjatëve ukrainas mbeten në Evropë dhe aplikojnë për statusin e mbrojtjes së përkohshme.
Sipas Komisionerit Evropian, BE-ja nuk do të deportojë askënd kundër vullnetit të tyre. Kjo do të thotë se burrat ukrainas që jetojnë aktualisht në Evropë nuk janë në rrezik të dëbimit të detyruar. Gjithashtu, BE-ja nuk planifikon të ndalojë hyrjen e burrave nga Ukraina.
Kontrolluesit e fakteve të Detector shkruan në vitin 2022 për këtë dezinformim të përhapur atëherë se burrat ukrainas që u larguan nga Ukraina do të dëboheshin nga BE-ja, por kjo nuk është e vërtetë. Në vitin 2022 u përhap dezinformata se gjoja burra ukrainas do të dëboheshin nga Polonia, por kjo nuk ndodhi.
Duhet të ketë një bazë ligjore për dëbimin, si dhe një urdhër gjykate. Shkak për deportim mund të jenë gjobat e papaguara, viza e skaduar, precedenti penal, shkelja e rendit publik apo qëndrimi i paligjshëm në shtetin e huaj, shkruan Detector.
Postimi që po rishikojmë pretendon në mënyrë të rreme se “Ukraina do të luftojë Rusinë deri në njeriun e fundit” dhe me ironi komenton se këto janë “të drejtat e njeriut dhe demokracia në kopshtin e Evropës”.
Evropa i respekton në maksimum të drejtat e njeriut me konventa, rezoluta dhe karta të ndryshme. Ukraina nuk po lufton fqinjin e saj lindor shumë më të madh dhe më të fortë me zgjedhje, por po mbrohet kundër Rusisë, e cila ka sulmuar në mënyrë agresive dhe të paprovokuar integritetin e saj territorial.
Për të gjitha faktet e mësipërme, ne e vlerësojmë postimin si të pavërtetë.