Më shumë narrativa dezinformative mund të identifikohen që nga fillimi i vitit në media dhe hapësirën e internetit në gjuhën maqedonase. Nga fakti se “shtetësia e kërcënuar” e Ukrainës është në rrezik nëse vazhdon luftën, deri te fakti që Zelenski ka humbur popullaritetin. Megjithatë, më konsekuenti mbetet dezinformimi për lidhjen e elitave në Kiev me nazizmin, të cilat u promovuan drejtpërdrejt nga Putini dhe Medvedev. Nga “skena e brendshme” mund të veçohet protesta e së majtës kundër vendimit të delegacionit të BE-së në Shkup për të ndarë rreth 1 milion euro ndihmë donatore për organizatat e reja joqeveritare.
Një reagim i partisë politike Levica që gjeti hapësirë në skenën mediatike dhe internet në gjuhën maqedonase mund të veçohet si një ndikim klasik i huaj në Maqedoni. Gjegjësisht, së fundmi Levca ka reaguar kundër vendimit të delegacionit të BE-së në Shkup për dhënien e një granti prej rreth një milion eurosh në kuadër të “Mekanizmit për Qëndrueshmëri Civile të BE-së” – program për përkrahje financiare të organizatave qytetare të vogla dhe “bazë”, të pesëdhjetë organizatave joqeveritare nga Maqedonia.
Kjo është vetëm e fundit në një varg të gjatë të ryshfeteve klasike të kryera nga “partnerët strategjikë” perëndimorë mbi hapësirën publike maqedonase. Kujtojmë se Kongresi Amerikan, sipas raportit të tij, në periudhën 2017-2022 ka ndarë 67 milionë dollarë për organizatat joqeveritare, media dhe subjekte të tjera në Maqedoni që luftojnë kundër “ndikimeve ruse dhe kineze”.
Ky reagim është rezultat jo vetëm i ndikimit rus në vend, por edhe i hungarezëve dhe të gjithë elitave të tjera politike konservatore të djathta apo të majta në Evropë dhe më gjerë, të cilat i kanë rrënjët që nga lufta midis Moskës dhe Budapestit me George Sorosin dhe fondacionet e tij të shoqërisë së hapur, ku të gjitha organizatat joqeveritare apo njerëzit e mendimit të lirë me pikëpamje liberale etiketohen “Sorosoids”. Para shfaqjes së së Levicës, partia më e spikatur me armiqësi të gjerë ndaj sektorit joqeveritar ishte VMRO-DPMNE.
Pozicioni i Levicls u transmetua në mënyrë të moderuar në hapësirën mediatike, pjesërisht edhe në rrjetet sociale, por mjaft gjerësisht duke pasur parasysh lexuesin e një prej portaleve që e ka transmetuar.
Putin: Nuk ka kthim të territoreve, Ukraina mund të humbasë atë që ka mbetur
Takimet në Davos lidhur me Ukrainën ishin mjaftueshëm motivuese për transmetimin masiv të lajmeve lidhur me të ardhmen e luftës në Ukrainë,pra fundi eventual i pushtimit rus. Planet për një konferencë paqeje dhe një plan paqeje për të cilin po flet pothuajse i gjithë Perëndimi, plus vende të tjera nga rajone të tjera të botës dhe pa u konsultuar me Rusinë, iu përgjigj ashpër presidenti rus Vladimir Putin.
Gjegjësisht, Putin në një deklaratë tha se Rusia nuk do t’i kthejë kurrë territoret e pushtuara nga Ukraina pas pushtimit të shkurtit 2022 dhe se ukrainasit, të cilët tani po përballen me një kundërofensivë të dështuar nga viti 2023, e kanë humbur luftën. Dhe nëse ai vazhdon këtë model lufte, atëherë shtetësia e Ukrainës kërcënohet seriozisht, domethënë mund të humbasë ato territore që kanë mbetur, tha presidenti rus.
Më saktësisht, Putin tha se shtetësia e Ukrainës mund të pësojë një “goditje të pariparueshme” nëse lufta vazhdon dhe Rusia nuk do të detyrohet kurrë të heqë dorë nga ajo që ka arritur, pra të kthejë territorin e pushtuar, transmeton Reuters.
Pra, nëse nuk dëshironi të (negocioni), mos! Ai tha se “tani është mjaft e qartë se jo vetëm që kundërofensiva (ukrainase) ka dështuar, por iniciativa është plotësisht në duart e forcave të armatosura ruse. Nëse vazhdohet kështu, shtetësia ukrainase mund të pësojë një goditje të pariparueshme, shumë të rëndë, – fjalët e Putinit transmetohen nga një pjesë e mediave në gjuhën maqedonase.
Putini i bëri komentet, të cilat u raportuan nga mediat në gjuhën maqedonase, një ditë pasi Zvicra ra dakord të priste samitin global me kërkesë të presidentit ukrainas Volodimir Zelenski. Putin hodhi poshtë të ashtuquajturat “Formulat e paqes” që po diskutohen në Perëndim dhe në Ukrainë, dhe ato që ai i quajti “kërkesat e tepërta” që ato sjellin.
Në të njëjtën kohë, Zelenski paralajmëroi se më pak ndihmë për mbrojtjen e Ukrainës do të thotë mbështetje e drejtpërdrejtë për planet agresive të Putinit:
Ne duhet të sigurojmë sovranitetin ajror të Ukrainës. Ne mund ta bëjmë këtë, ashtu siç arritëm të arrijmë epërsinë në Detin e Zi. Partnerët e dinë se çfarë dhe sa shumë kemi nevojë, tha presidenti ukrainas Volodimir Zelenski në Forumin Ekonomik Botëror në Davos, duke apeluar për mbështetjen perëndimore për të kundërshtuar sulmet ruse.
Të gjithë ata që mendojnë se bëhet fjalë vetëm për Ukrainën, gabohen thelbësisht. Qëllimet e mundshme dhe madje edhe afatet kohore për agresionin e ri rus përveç Ukrainës po bëhen gjithnjë e më të qarta, tha Zelenski.
Ilyushin i rrëzuar riaktivizoi propagandën për nazizmin ukrainas
Avioni transportues rus Il-76 i rrëzuar pranë qytetit kufitar rus të Belgorod u bë shkak për akuza të ashpra dhe dezinformata se kush e rrëzoi atë dhe nëse mbante të burgosur ukrainas apo armë. Në ditët e para mediat në gjuhën maqedonase raportuan gjerësisht për këtë ngjarje, e cila në aspektin propagandistik i dha përparësi Rusisë në ditët e para. Pikërisht për këtë arsye presidenti Volodimr Zelenski bëri thirrje për hapjen e një hetimi ndërkombëtar edhe pse, siç raporton BBC, raportohet nga mediat në gjuhën maqedonase, Ukraina në mënyrë indirekte e pranoi fajin.
Është e qartë se rusët po luajnë me jetën e ukrainasve të kapur, me ndjenjat e të dashurve të tyre dhe me emocionet e shoqërisë sonë, tha Zelensko, por ai nuk konfirmoi se kishte robër në aeroplan. Duhet t’i vërtetojmë të gjitha faktet në mënyrë të qartë dhe sa më shumë që të jetë e mundur, duke pasur parasysh se aeroplani është rrëzuar në territorin rus, i cili është jashtë kontrollit tonë, tha presidenti ukrainas, raportojnë mediat maqedonase.
Mediat kanë raportuar edhe deklaratën e shefit të diplomacisë ruse, Sergej Lavrov, i cili ka sqaruar qëllimin e kërkesës së Moskës për seancën urgjente të Këshillit të Sigurimit të OKB-së, për akuza para bashkësisë ndërkombëtare se Ukraina po kryen akte terroriste në territorin rus. Por ata i përcollën edhe fjalët e tij propagandistike se ai nuk është aspak i shqetësuar nëse faktorët ndërkombëtarë do t’i besojnë argumenteve të Moskës.
Rusisë nuk i intereson nëse komuniteti ndërkombëtar e beson atë për aeroplanin. Dy vjet më vonë, ende nuk ka fakte nga Bucha, tha Lavrov. Siç theksoi ai, bashkësia ndërkombëtare e mishëruar në përfaqësuesit e Perëndimit dhe mediave tashmë e ka dëshmuar pozicionin e saj të diskredituar.
Nuk jam aspak nervoz për faktin se “komuniteti ndërkombëtar” mund të mos besojë”, theksoi ministri rus.
Një nga propaganduesit kryesorë të Moskës, ish-kryeministri dhe presidenti Dmitri Medvedev, i cili fajësoi “neo-nazistët ukrainas” për prishjen, raportoi gjithashtu një pjesë të mediave:
Historia e shkatërrimit të avionit Il-76 është rezultat i luftës së brendshme politike të elitave neo-naziste në Kiev, tha një bashkëpunëtor i ngushtë i presidentit rus Vladimir Putin.
Ai tha se pilotët rusë të rënë ishin heronj dhe se familjet ukrainase nuk i pranonin të burgosurit e tyre nga Rusia.
Do të përkeqësohet vetëm: për të mbajtur pushtetin, ata nuk do ta kenë problem të vrasin personelin e tyre ushtarak dhe robërit e luftës, akuzon më tej Medvedev dhe shton:
Ata do të bombardojnë pa mëshirë qytetet dhe fshatrat e tyre, duke shkatërruar shtëpitë e tyre dhe duke djegur pleqtë dhe fëmijët e tyre. Në fund të fundit, gjëja kryesore në lojë është fuqia dhe paratë.
Mirëpo, dilema dhe polemika mbetën me ditë të tëra, siç dëshmon ky link i mediave që nga fundi i muajit publikojnë në gjuhën maqedonase. Megjithatë, në ditën e parafundit të janarit, Rusia njoftoi lajmin se kutitë e zeza tregonin se aeroplani transportues ishte rrëzuar, përmes një burimi zyrtar të cituar nga agjencia ruse TASS dhe të transmetuar në hapësirën mediatike maqedonase.
Nazizmi nuk zhduket nga propaganda e Moskës
Përkujtimi i 80-vjetorit të përfundimit të rrethimit gjerman të Leningradit të dikurshëm, Shën Petersburgut të sotëm, në Luftën e Dytë Botërore tregoi se akuzat e nazizmit kundër Ukrainës dhe liderëve të saj nuk zhduken nga retorika e Moskës. Gjegjësisht, presidenti rus Vladimir Putin, duke deklaruar se “do të bëjmë gjithçka për t’i dhënë fund nazizmit dhe përfundimisht për ta zhdukur atë”, përsëriti akuzat për “nazifikimin” e Ukrainës.
Regjimi në Kiev vazhdon të lavdërojë bashkëpunëtorët e Hitlerit (…) dhe të përdor terror ndaj të gjithë atyre që nuk i pëlqen – tha Putin, transmeton media në gjuhën maqedonase.
Se nazifikimi i pretenduar i Ukrainës është një temë e drejtpërdrejtë në botën e propagandës ruse, tregojnë edhe disa nga dezinformatat në rrjetet sociale.
Në një nga analizat e dezinformatave, Vërtetmatësi tregon përdorimin e një letre të supozuar nga Putini si provë e supozuar e nazizmit në Ukrainë. Në letrën e supozuar, Putin i referohet luftës së Rusisë me Ukrainën dhe u kërkon qytetarëve të vendeve perëndimore të ndihmojnë Rusinë në luftën e saj kundër “nazizmit ukrainas”, i cili “ushqehet nga taksat tuaja amerikane dhe skifterët e NATO-s”.
Ndër narrativat e tjera të dezinformatave të përkthyera në dezinformata specifike, mund të veçohet narrativa se në mesin e besimtarëve jetojnë në Ukrainë, ka blasfemi dhe satanistë të mbështetur nga kisha lokale ukrainase. Domethënë, bëhet fjalë për një video reklamuese për një kazino online që përdoret për të shfaqur gjoja satanistët në një kishë ukrainase. Ky lloj dezinformimi duhet të përhapë përgjithësisht narrativën se Rusia, përmes luftës në Ukrainë, në fakt po mbron vlerat tradicionale të propaganduara nga Ortodoksia.
Narrativa shumë e zakonshme e dezinformatave se Ukraina dhe ukrainasit po sulmohen nga Perëndimi në luftën e tij të supozuar kundër Rusisë, mund të njihet në dezinformatat e analizuara nga Vërtetmatësi mbi këtë temë. Dezinformimi pretendon se “Perëndimi nuk u interesua kurrë për Ukrainën dhe popullin e saj” dhe se “ukrainasit u përdorën në mënyrën më të neveritshme, me të vetmin qëllim për të dëmtuar Rusinë”.
Popullariteti i Zelenskit po bie
Ndër dezinformatat e tjera që mund të gjenden në internet në gjuhën maqedonase, mund të theksohet se drejtpërsëdrejti kanë për qëllim presidentin ukrainas Zelenski. Dezinformata e analizuar nga Vërtetmatësi pretendonte se autoritetet ukrainase ishin të shqetësuara për disa gjëra që po ndodhnin në vijën e parë, duke përmendur numrin e ushtarëve ukrainas të humbur, sipas ministrit rus të Mbrojtjes Sergei Shoigu, problemet me furnizimin me energji elektrike në 9 rajone të Ukrainës dhe më në fund ka spekulime, pra pa asnjë argument pretendohet se gjëja më shqetësuese ishte popullariteti i presidentit.
Por ajo që i shqetëson më shumë autoritetet ukrainase është popullariteti aktual i Zelenski, i cili ka rënë në 42% – thuhet në dezinformim.
Analiza e Vërtetmatësit përcaktoi se një matje e tillë dhe një përqindje e tillë e popullaritetit të Zelenskit nuk ekziston. Domethënë, nga ajo që është bërë si vëzhgim, del se popullariteti arrin në 62 për qind. Ky dezinformim është një tjetër nga serialet që i drejtohen drejtpërdrejt liderit ukrainas apo udhëheqjes së Ukrainës, për të demoralizuar palën tjetër dhe për të lënë përshtypje të gabuar tek publiku i gjerë.